صاحبنظران اقتصادی مطرح کردند
هشدار درباره وابستگی بازار ارز ایران به درهم امارات
کارشناسان اقتصادی با اشاره به مخاطرات گردش مالی بسیار بالای ایران در امارات، نسبت به درهمی شدن سیستم ارزی ایران هشدار دادند.
به گزارش ایلنا، «کمال سیدعلی»، معاون ارزی اسبق بانک مرکزی درباره نوسانات قیمت ارز در بازار اظهار داشت: در مقطعی شاهد کاهش انتظارات تورمی در جامعه بودیم و تاثیر وقایع سیاسی در اقتصاد به هر حال کاهش پیدا کرده بود اما در شرایط جنگی وقتی کشوری مورد تهدید قرار میگیرد، کشور از شرایط عادی خارج میشود.
وی ادامه داد: در این برهه زمانی وظیفه بانک مرکزی مداخله درست در بازار است. معتقدم مداخله، زمان، تاریخ و میزان دارد. اگر در این مقطع زمانی بانک مرکزی هوشمند عمل کند و بتواند به درستی در بازار مداخله داشته باشد، به نظر میرسد احتکارکنندگان یا خریداران احتیاطی دلار، فروشنده میشوند و ریزش قیمت دلار ادامه خواهد داشت.
سیدعلی با تاکید بر اینکه الان موقع مداخله بانک مرکزی در بازار است، افزود: ما اطلاعی از تصمیمات سیاسی، دفاعی و نظامی کشور نداریم اگر تصمیم بر پایان یا کاهش تنشهای منطقهای است، باید بانک مرکزی مداخله را انجام دهد تا قیمت ارز به حداقلترین قیمت برگردد.
وی گفت: البته با توجه به تورم و نقدینگی که در اقتصاد کشور وجود دارد بانک مرکزی باید به نقطهای برای توقف قیمت ارز برسد. به نظر میرسد با ادامه این روند و کاهش تنشها احتمالا نرخ دلار به قیمت 61 هزار تومان کاهش پیدا کند.
خطرات گردش مالی بسیار بالای ایران در امارات
این کارشناس اقتصادی با اشاره به احتمال مداخلات امارات در اثرگذاری درهم بر روی دلار در ایران، اظهار داشت: شاید کشورهای منطقه در ظاهر با ایران روابط امن اقتصادی دارند آن هم به این دلیل که آثار منفی افزایش تنش در ایران، وضعیت آنها را هم تحت تاثیر قرار میدهد و فروش نفت آنها را در هم شرایط ریسک قرار میدهد اما در باطن نگاه مثبتی به اقتدار ایران ندارند.
معاون ارزی اسبق بانک مرکزی تصریح کرد: باید توجه داشت حتی کشور چین هم از طریق امارات با ایران در حال مبادله و مراوده اقتصادی است و وجوه در امارات تبدیل میشوند. بنابراین گردش مالی ایران در امارات بسیار بالا بوده و همانطور در ایران سفتهبازها فعال هستند در امارات هم این موارد دیده میشود که ممکن است هیچ ارتباطی هم با دولت امارات نداشته باشند.
معضل درهمی شدن سیستم ارزی ایران
«مجید شاکری»، پژوهشگر اقتصادی هم در نشست تخصصی اندیشکده پول و ارز در زمینه راهکارهای ارزی بهینه در دولت چهاردهم گفت: معضل سیستم ارزی ایران را میتوان اینطور توضیح داد که منابع ما به صورت یوآن وارد میشود و با واحد درهم معامله میشود و با ترازنامه یک بانک یوآنی کار میکند. به طور میانگین، 85 درصد مصارف ما با واحد درهم است.
وی ادامه داد: فرآیند تبدیل واحد پولی در معاملات تحریمی هم به این صورت است که ریال ایران به درهم امارات تبدیل میشود، درهم به دینار کویت و دینار کویت به دلار تبدیل میشود. چطور ما دلار میسازیم؟ یوآن را به درهم، درهم را به یورو تبدیل کرده و یورو را از ویرانه باقیمانده از دور برگردانهای آمریکایی به دلار تبدیل میکنیم.
این کارشناس تصریح کرد: با وجود اینکه سهم درهم از پرداخت نهائی از واردات ما حدود 45 تا 50 درصد بسته به شرایط است، اما سهم آن از تصفیه ما حدود 85 درصد است.
شاکری در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به اینکه سیاست کاهش وابستگی به درهم بد اجرا شد، گفت: در زمستان سال ۹۶، بهرغم اینکه تحریمها بازنگشته بود، عدم تخصیص ارز سبب شد قیمت دلار پس از ثبات چندساله بهطور قابل توجهی افزایش پیدا کند. از تابستان سال ۹۶ دو اتفاق موازی رخ داد؛ از یکسو در ایران مصوب شد برای کاهش وابستگی ایران به درهم، دیگر منابع درهمی شارژ نشود. حالا پس از چند سال میبینیم که تصمیم غلطی بوده است.
وی افزود: پلتفرمی که درهم را جابهجا میکند، درهم نقدی است؛ یعنی تا یکجایی منبع دارد و از یکجا به بعد با کولهپشتی جابهجا میشود. تصور این است که اگر ساختار متمرکز باشد، آمریکا با تحریم از آن جلوگیری میکند، در نتیجه ساختار را غیرمتمرکز میکنیم. اما بعضاً در این ساختار غیرمتمرکز اوضاع بهگونهای پیش میرود که دیگر خودمان هم نمیدانیم چه خبر است، اما آمریکا میداند.
این کارشناس تأکید کرد: شما میتوانید در شرایط تحریمی، ساختار ارزی رسمی تعریف کنید. مثل کاری که چینیها انجام میدهند و جزئیات و خوبیها و بدیهای خود را دارد. تنها گزینه این نیست که پول خود را به تراستی بدهم تا نگهداری شود.